Chernobyl Nuclear Accident: Last Part
မီးေလာင္ျခင္း
ေပါက္ကြဲမႈ ၂ခု ျဖစ္တာကေန အလြန္ပူပီး ေရဒီယိုသတၱိႂကြ ေနတဲ့ ေလာင္စာေခ်ာင္းေတြ၊ ေပါင္းဖို နဲ႔ အေဆာက္အဦရဲ႕
အစိတ္အပိုင္း အစေတြ ဟာ ေလထုထဲကို ထိုးတက္သြားပီး တခါ မိုး႐ြာခ်သကဲ့သို႔ စက္႐ုံနဲ႔အနီးအနားတဝိုက္ ပါတ္ဝန္းက်င္မွာ ျပန္က်လာပါတယ္။ ထိုးတက္သြားတဲ့အျမင့္က ၁ကီလိုမီတာခန္႔ ျမင့္တယ္လို႔ သိရပီး၊ ျပန္က်လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ႀကီးမားတဲ့ အရာဝတၳဳ႕ ေတြက အနီးအနားတဝိုက္မွာ လာက်ပီး၊ ေပါ့ပါးတဲ့ အပိုင္းအစေတြနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႕ေတြကေတာ့ ေဝးလံတဲ့ေနရာေတြထိ ေရာက္ရွိျပန္႔ႏွံ႔ကုန္ပါတယ္။
ေပါက္ကြဲမႈ႔ျဖစ္ပီးတာနဲ႔ ေပါင္းဖိုနံပါတ္ (၄) ရဲ႕က်န္ေနတဲ့ အေဆာက္အဦး အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ မီးစေလာင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တျခား တာဘိုင္ခန္း၊ ဒီဇယ္ေလာင္စာေလွာင္တဲ့အခန္း၊ နဲ႔ တျခားေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပါ မီးေတြေလာင္ပါတယ္။ စက္႐ုံနဲ႔ အနီးက Pripyat ၿမိဳ႕က မီးသတ္သမား ၁၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ေပါင္းပီး မီးၿငိမ္းသတ္ၾကတယ္။ ဒီအုပ္စုဟာ ေရဒီယိုဓါတ္ေရာင္ျခည္ အျပင္းအထန္ထိမွန္ျခင္းခံရတဲ့လူေတြျဖစ္လာၾကတယ္။ ပထမဆုံးမနက္ ၁နာရီ ၂၈ မိနစ္ မွာ ေရာက္လာတဲ့ မီးသတ္သမားအုပ္စုမွာ လူ ၁၄ ေယာက္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ အကူေတြကေတာ့ မနက္ ၄ နာရီထိုးမွထပ္ေရာက္လာပါတယ္။ မနက္ ၂နာရီ၁၀မိနစ္မွာ တာဘိုင္စက္ခန္းအေပၚမွာေလာင္ေနတဲ့ အႀကီးဆုံးမီးကို ၿငိမ္းသတ္ႏိုင္ပီး၊ ၂နာရီ ၃၀ မိနစ္မွာေတာ့ ေပါင္းဖိုအခန္းမွာေလာင္ေနတဲ့ အႀကီးဆုံးမီးကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ႏိုင္တဲ့ အဆင့္ကို ေရာက္သြားပါတယ္။ မနက္ ၅နာရီမွာေတာ့ ခုနေျပာတဲ့မီးေတြကို ၿငိမ္းသတ္လိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဂရက္ဖိုက္ မီးစတင္ေလာင္ႂကြမ္းလာပါေတာ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ မီးသတ္သမားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မီးေလာင္နယ္မွာ အဆင့္သင့္ ေစာင့္ဆိုင္းေနရတဲ့အတြက္ ေရဒီေရးရွင္းထိတာပိုဆိုး ကုန္ပါတယ္။ အမွန္ ျဖစ္သင့္တာကေတာ့ မီးသတ္သမားေတြကို အလွည့္က် ဝင္ေရာက္ၿငိမ္းသတ္ခိုင္းမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ အခ်ိန္ၾကာၾကာေရဒီေရးရွင္းထိျခင္းကို ကာကြယ္ တားဆီးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဂရက္ဖိုက္ မီးေလာင္ႂကြမ္းမႈ႔ေၾကာင့္ေရဒီယိုသတၱိႂကြ ပစၥည္းေတြ ေလထုထဲကို လြတ္ထြက္သြား ျခင္းကိုတားဆီးဖို႔ခက္ခဲသြားပီ ရက္ ၂၀ ခန္႔ၾကာေအာင္ အဲ့ဒီပစၥည္းေတြလြတ္ထြက္ ပ်ံ႕ႏွန္႔ ကုန္ပါတယ္။ ရက္ ၂၀ ခန္႔ဆိုေပမယ့္ ၁၀ ရက္ေလာက္ၾကာပီး ဂရက္ဖိုက္ မီးကို ၿငိမ္းသတ္ပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အဲ့ဒီလိုလြတ္ထြက္တာ ေတာ္ေတာ္ေလးေလ်ာ့နည္းသြား တာကို ေတြရပါတယ္။
ပထမ႐ိုး႐ိုးမီးေလာင္တုန္းကေတာ့ မီးသတ္သမားေတြအေနနဲ႔ၿငိမ္းသတ္ရတာ အခက္အခဲမရွိေပမယ့္၊ျပင္းထန္တဲ့ ေရဒီေရးရွင္း ေၾကာင့္ မီးသတ္သမား ၃၁ ေယာက္ထိအသက္ဆုံး႐ႈံးမႈ႔ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ပိုဆိုးေစတာကေတာ့ အထက္က ေျပာခဲ့တဲ့ ဂရက္ဖိုက္မီး ေလာင္တာပါပဲ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ႏိုင္ငံတကာမွာေကာ ဆိုဗိယက္မွာပါ ဂရက္ဖိုက္မီးကို ဘယ္လိုၿငိမ္းသတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ နည္းပညာ လုံလုံေလာက္ေလာက္ မရွိေသးပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ စိုးရိမ္စရာအခ်က္ကေတာ့ ဂရက္ဖိုက္မီးကို ၿငိမ္းသတ္တာ အဆင္မသင့္ရင္ ၫူေလာင္စာေခ်ာင္းေတြကေန လြတ္ထြက္လာမယ့္ ေရဒီေရးရွင္း ေတြကိုပိုမို မ်ားျပားလာေအာင္ လုပ္သလို ျဖစ္မွာလဲစိုးရိမ္ ရပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ ဘယ္လိုဆုံးျဖတ္လိုက္ၾကသလဲဆိုရင္၊ ဒီဂရက္ဖိုက္မီးကို ၿငိမ္းသတ္ရာမွာ သူ႕အဆင့္နဲ႔သူ အႏၲရာယ္ ရွိတဲ့အဆင့္ တိုင္းအတြက္စဥ္းစားပီးၿငိမ္းသတ္ဖို႔ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္လိုက္ၾကပါတယ္။ ပထမဆုံးအဆင့္အေနနဲ႔ မီးေလာင္တာကို တားဆီးဖို႔နဲ႔၊ ေရဒီယိုသတၱိႂကြတာကို တာဆီးဖို႔အတြက္ ဘို႐ြန္(တန္၄၀)၊ ခဲ သတၳဳ(တန္ ၂၄၀၀)၊ ႐ြံ နဲ႔သဲ (တန္ ၁၈၀၀)၊ dolomite (တန္ ၆၀၀)၊ ေနာက္ sodium phosphate and polymer liquids (တန္ ၁၅၀) ခန္႔ တို႔ကို ေအပရယ္ ၂၇၊ ၂ဂ၊ ၂၉၊ ၃၀ နဲ႔ ေမ ၁ ရက္ ၂ ရက္ အတြင္းမွာ ရဟတ္ယာဥ္ေပါင္း ၁၈၀၀ ခန္႔သုံးပီး သုံးပီး ဓါတ္ေပါင္းဖို အေပၚကေနႀကဲခ်ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့လိုႀကဲခ်ရာမွာ ပထမဆုံးရဟတ္ယာဥ္နဲ႔ ႀကဲစဥ္ ရဟတ္ယာဥ္ကို ဓါတ္ေပါင္းဖို အေပၚတည့္တည့္ကေနရပ္ ၿပီးႀကဲၾကည့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့လိုႀကဲရာမွာ ရဟတ္ယာဥ္ကိုအေပၚတည့္တည့္မွာ ရပ္ထားတဲ့ အတြက္ ရဟတ္ယာဥ္ေမာင္းသူမွာ ျပင္းထန္တဲ့ေရဒီေရးရွင္း ၾကေရာက္ျခင္းကိုခံစားရတာေတြရတဲ့အတြက္ေနာက္ အေခါက္ေတြမွာ ရဟတ္ယာဥ္ကို ရပ္မထားေတာ့ပဲ ပ်ံသန္းေနပီးေတာ့ပဲ ခုနပစၥည္းေတြကို ႀကဲခ်ဖို႔ဆုံးျဖတ္လိုက္ၾကတယ္။ အဲ့လိုလုပ္လိုက္တဲ့အတြက္ ရဟတ္ယာဥ္ေမာင္းသူေတြမွာ ေရဒီေရးရွင္းထိေရာက္မႈ႔ကိုေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ေပမယ့္ ေအာက္ေျခက အေဆာက္ အဦးေတြ အပ်က္အစီးပိုမ်ားလာပီး၊ ပါတ္ဝန္းက်င္ကိုေရဒိယိုသတၱိႂကြပစၥည္းေတြ ပ်ံႏွံ႔မႈ႔ပို မ်ားသြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြေတာ့ ရွိလာခဲ့တယ္။
ဒီေနရာမွာ ဘို႐ြန္ ဓါတ္ပစၥည္းကို ၫူေလာင္စာဓါတ္ျပဳ႕ႏုန္း ေလ်ာ့က်ေစရန္ သုံးပီး၊ dolomite ကိုေတာ့ အပူအျမန္ေလ်ာ့ က်ေစရန္နဲ႔ မီးဆက္လက္ေလာင္ႂကြမ္းျခင္းကို ကာကြယ္တားဆီးရန္အတြက္ သုံးပါတယ္။ ခဲ့သတၳဳကိုေတာ့ ေရဒီေရးရွင္းထြက္တာကို ကာကြယ္ဖို႔ရန္နဲ႔ ႐ြံနဲ႔သဲကိုေတာ့ ေရဒီယိုသတၱိႂကြပစၥည္းေတြ လြတ္ထြက္မသြားေအာင္အုပ္ထားဖို႔ ရည္႐ြယ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတြရွိခ်က္အရ ဒီပစၥည္းေတြဟာ ခ်ခ်င္တဲ့ေနရာေပၚကိုတည့္တည့္မတ္မတ္ မက်ပဲ မ်ားေသာ အားျဖင့္ မလိုတဲ့ေနရာေတြကိုပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိကုန္ေၾကာင္းေတြရတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ အပူကိုေအာင္းထားသလိုျဖစ္ေစပီး တပါတ္ ခန္႔အၾကာမွာ ေနာက္ထပ္ေပါက္ကြဲမႈ႔ကိုထပ္မံ ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္းေတြရွိရတယ္။
မေတာ္တဆမႈ႔ျဖစ္ပီး ၈ ရက္အၾကာမွာေတာ့၊ ေလာင္စာေခ်ာင္းေပ်ာ္ရည္ဟာ ေပါင္းဖိုေအာက္ခံ biological shield ကိုေဖါက္ထြက္ပီး ၾကမ္းခင္းေပၚမွာျပန္႔က်ဲ႕ကုန္တယ္။ ဒီလိုျပန္႔က်ဲ႕ကုန္တဲ့အတြက္ ေရဒီယိုသတၱိႂကြပစၥည္း ေတြပိုမိုထြက္ လာႏိုင္ပီး သူတို႔ကမွ ေရနဲ႔ထိေတြ႕ဓါတ္ျပဳ႕ကာေရဒီယိုသတၱိႂကြ အခိုးအေငြ႕ေတြ ထြက္ေပၚလာမည့္ အႏၲရာယ္ကို ျမင့္မားေစေၾကာင္းေတြ႕ရတယ္။ ေမလ ၉ ရက္ေန႔မွာေတာ့၊ ဂရက္ဖိုက္မီးကို ၿငိမ္းသတ္ႏိုင္လိုက္ပီး၊ ဒီေပါင္းဖို ကို လုံးဝ ဖုံးအုပ္ ရန္အတြက္ ကြန္ကရစ္အကာအရံကို စတင္တည္ေဆာက္တယ္။ တနည္းေျပာရရင္ ဓါတ္ေပါင္းဖိုကို ဂူသြင္းျမဳပ္ႏွံတယ္ေျပာရ မွာေပါ့။ ႐ိုး႐ိုးဂူသြင္းတာထက္ ပိုတာက၊ ဓါတ္ေပါင္းဖိုရဲ႕ ေအာက္ေျခကေန တူေျမာင္းတူးပီး ကြန္ကရစ္ခံလိုက္တယ္၊ ဒီနည္းအားျဖင့္ ေပါင္းဖိုကို ႐ိုး႐ိုးပိတ္လိုက္တာမဟုတ္ပဲ၊ ေပါင္းဖိုထဲက အရည္ေပ်ာ္ပ်က္စီးသြားတဲ့ သတၱဳေတြကို ေျမေအာက္ေရေတြ ထဲကိုေရာက္ရွိမသြားေအာင္ တားထားလိုက္တဲ့သေဘာေပါ့။ ဒီအလုပ္ကို လူေပါင္း ၄၀၀ နဲ႔ ၁၅ ရက္အတြင္းအပီး ျပဳ႕လုပ္ခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က စလို႔ ခ်ာႏိုဘိုင္း ဓါတ္ေပါင္းဖို ယူနစ္ ၄ ကို ယေန႔တိုင္ ပိတ္ထားလိုက္ပါေတာ့တယ္ဗ်ာ။
ကဲ ပီးပါပီ။ အားလုံးက်န္းမာ ႐ႊင္လန္းၾကပါေစဗ်ာ။
ကိုဆန္းေမာ္
မီးေလာင္ျခင္း
ေပါက္ကြဲမႈ ၂ခု ျဖစ္တာကေန အလြန္ပူပီး ေရဒီယိုသတၱိႂကြ ေနတဲ့ ေလာင္စာေခ်ာင္းေတြ၊ ေပါင္းဖို နဲ႔ အေဆာက္အဦရဲ႕
အစိတ္အပိုင္း အစေတြ ဟာ ေလထုထဲကို ထိုးတက္သြားပီး တခါ မိုး႐ြာခ်သကဲ့သို႔ စက္႐ုံနဲ႔အနီးအနားတဝိုက္ ပါတ္ဝန္းက်င္မွာ ျပန္က်လာပါတယ္။ ထိုးတက္သြားတဲ့အျမင့္က ၁ကီလိုမီတာခန္႔ ျမင့္တယ္လို႔ သိရပီး၊ ျပန္က်လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ႀကီးမားတဲ့ အရာဝတၳဳ႕ ေတြက အနီးအနားတဝိုက္မွာ လာက်ပီး၊ ေပါ့ပါးတဲ့ အပိုင္းအစေတြနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႕ေတြကေတာ့ ေဝးလံတဲ့ေနရာေတြထိ ေရာက္ရွိျပန္႔ႏွံ႔ကုန္ပါတယ္။
ေပါက္ကြဲမႈ႔ျဖစ္ပီးတာနဲ႔ ေပါင္းဖိုနံပါတ္ (၄) ရဲ႕က်န္ေနတဲ့ အေဆာက္အဦး အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ မီးစေလာင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တျခား တာဘိုင္ခန္း၊ ဒီဇယ္ေလာင္စာေလွာင္တဲ့အခန္း၊ နဲ႔ တျခားေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပါ မီးေတြေလာင္ပါတယ္။ စက္႐ုံနဲ႔ အနီးက Pripyat ၿမိဳ႕က မီးသတ္သမား ၁၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ေပါင္းပီး မီးၿငိမ္းသတ္ၾကတယ္။ ဒီအုပ္စုဟာ ေရဒီယိုဓါတ္ေရာင္ျခည္ အျပင္းအထန္ထိမွန္ျခင္းခံရတဲ့လူေတြျဖစ္လာၾကတယ္။ ပထမဆုံးမနက္ ၁နာရီ ၂၈ မိနစ္ မွာ ေရာက္လာတဲ့ မီးသတ္သမားအုပ္စုမွာ လူ ၁၄ ေယာက္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ အကူေတြကေတာ့ မနက္ ၄ နာရီထိုးမွထပ္ေရာက္လာပါတယ္။ မနက္ ၂နာရီ၁၀မိနစ္မွာ တာဘိုင္စက္ခန္းအေပၚမွာေလာင္ေနတဲ့ အႀကီးဆုံးမီးကို ၿငိမ္းသတ္ႏိုင္ပီး၊ ၂နာရီ ၃၀ မိနစ္မွာေတာ့ ေပါင္းဖိုအခန္းမွာေလာင္ေနတဲ့ အႀကီးဆုံးမီးကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ႏိုင္တဲ့ အဆင့္ကို ေရာက္သြားပါတယ္။ မနက္ ၅နာရီမွာေတာ့ ခုနေျပာတဲ့မီးေတြကို ၿငိမ္းသတ္လိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဂရက္ဖိုက္ မီးစတင္ေလာင္ႂကြမ္းလာပါေတာ့တယ္။ ဒါ့အျပင္ မီးသတ္သမားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မီးေလာင္နယ္မွာ အဆင့္သင့္ ေစာင့္ဆိုင္းေနရတဲ့အတြက္ ေရဒီေရးရွင္းထိတာပိုဆိုး ကုန္ပါတယ္။ အမွန္ ျဖစ္သင့္တာကေတာ့ မီးသတ္သမားေတြကို အလွည့္က် ဝင္ေရာက္ၿငိမ္းသတ္ခိုင္းမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ အခ်ိန္ၾကာၾကာေရဒီေရးရွင္းထိျခင္းကို ကာကြယ္ တားဆီးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဂရက္ဖိုက္ မီးေလာင္ႂကြမ္းမႈ႔ေၾကာင့္ေရဒီယိုသတၱိႂကြ ပစၥည္းေတြ ေလထုထဲကို လြတ္ထြက္သြား ျခင္းကိုတားဆီးဖို႔ခက္ခဲသြားပီ ရက္ ၂၀ ခန္႔ၾကာေအာင္ အဲ့ဒီပစၥည္းေတြလြတ္ထြက္ ပ်ံ႕ႏွန္႔ ကုန္ပါတယ္။ ရက္ ၂၀ ခန္႔ဆိုေပမယ့္ ၁၀ ရက္ေလာက္ၾကာပီး ဂရက္ဖိုက္ မီးကို ၿငိမ္းသတ္ပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အဲ့ဒီလိုလြတ္ထြက္တာ ေတာ္ေတာ္ေလးေလ်ာ့နည္းသြား တာကို ေတြရပါတယ္။
ပထမ႐ိုး႐ိုးမီးေလာင္တုန္းကေတာ့ မီးသတ္သမားေတြအေနနဲ႔ၿငိမ္းသတ္ရတာ အခက္အခဲမရွိေပမယ့္၊ျပင္းထန္တဲ့ ေရဒီေရးရွင္း ေၾကာင့္ မီးသတ္သမား ၃၁ ေယာက္ထိအသက္ဆုံး႐ႈံးမႈ႔ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ပိုဆိုးေစတာကေတာ့ အထက္က ေျပာခဲ့တဲ့ ဂရက္ဖိုက္မီး ေလာင္တာပါပဲ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ႏိုင္ငံတကာမွာေကာ ဆိုဗိယက္မွာပါ ဂရက္ဖိုက္မီးကို ဘယ္လိုၿငိမ္းသတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ နည္းပညာ လုံလုံေလာက္ေလာက္ မရွိေသးပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ စိုးရိမ္စရာအခ်က္ကေတာ့ ဂရက္ဖိုက္မီးကို ၿငိမ္းသတ္တာ အဆင္မသင့္ရင္ ၫူေလာင္စာေခ်ာင္းေတြကေန လြတ္ထြက္လာမယ့္ ေရဒီေရးရွင္း ေတြကိုပိုမို မ်ားျပားလာေအာင္ လုပ္သလို ျဖစ္မွာလဲစိုးရိမ္ ရပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ ဘယ္လိုဆုံးျဖတ္လိုက္ၾကသလဲဆိုရင္၊ ဒီဂရက္ဖိုက္မီးကို ၿငိမ္းသတ္ရာမွာ သူ႕အဆင့္နဲ႔သူ အႏၲရာယ္ ရွိတဲ့အဆင့္ တိုင္းအတြက္စဥ္းစားပီးၿငိမ္းသတ္ဖို႔ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္လိုက္ၾကပါတယ္။ ပထမဆုံးအဆင့္အေနနဲ႔ မီးေလာင္တာကို တားဆီးဖို႔နဲ႔၊ ေရဒီယိုသတၱိႂကြတာကို တာဆီးဖို႔အတြက္ ဘို႐ြန္(တန္၄၀)၊ ခဲ သတၳဳ(တန္ ၂၄၀၀)၊ ႐ြံ နဲ႔သဲ (တန္ ၁၈၀၀)၊ dolomite (တန္ ၆၀၀)၊ ေနာက္ sodium phosphate and polymer liquids (တန္ ၁၅၀) ခန္႔ တို႔ကို ေအပရယ္ ၂၇၊ ၂ဂ၊ ၂၉၊ ၃၀ နဲ႔ ေမ ၁ ရက္ ၂ ရက္ အတြင္းမွာ ရဟတ္ယာဥ္ေပါင္း ၁၈၀၀ ခန္႔သုံးပီး သုံးပီး ဓါတ္ေပါင္းဖို အေပၚကေနႀကဲခ်ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့လိုႀကဲခ်ရာမွာ ပထမဆုံးရဟတ္ယာဥ္နဲ႔ ႀကဲစဥ္ ရဟတ္ယာဥ္ကို ဓါတ္ေပါင္းဖို အေပၚတည့္တည့္ကေနရပ္ ၿပီးႀကဲၾကည့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့လိုႀကဲရာမွာ ရဟတ္ယာဥ္ကိုအေပၚတည့္တည့္မွာ ရပ္ထားတဲ့ အတြက္ ရဟတ္ယာဥ္ေမာင္းသူမွာ ျပင္းထန္တဲ့ေရဒီေရးရွင္း ၾကေရာက္ျခင္းကိုခံစားရတာေတြရတဲ့အတြက္ေနာက္ အေခါက္ေတြမွာ ရဟတ္ယာဥ္ကို ရပ္မထားေတာ့ပဲ ပ်ံသန္းေနပီးေတာ့ပဲ ခုနပစၥည္းေတြကို ႀကဲခ်ဖို႔ဆုံးျဖတ္လိုက္ၾကတယ္။ အဲ့လိုလုပ္လိုက္တဲ့အတြက္ ရဟတ္ယာဥ္ေမာင္းသူေတြမွာ ေရဒီေရးရွင္းထိေရာက္မႈ႔ကိုေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ေပမယ့္ ေအာက္ေျခက အေဆာက္ အဦးေတြ အပ်က္အစီးပိုမ်ားလာပီး၊ ပါတ္ဝန္းက်င္ကိုေရဒိယိုသတၱိႂကြပစၥည္းေတြ ပ်ံႏွံ႔မႈ႔ပို မ်ားသြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြေတာ့ ရွိလာခဲ့တယ္။
ဒီေနရာမွာ ဘို႐ြန္ ဓါတ္ပစၥည္းကို ၫူေလာင္စာဓါတ္ျပဳ႕ႏုန္း ေလ်ာ့က်ေစရန္ သုံးပီး၊ dolomite ကိုေတာ့ အပူအျမန္ေလ်ာ့ က်ေစရန္နဲ႔ မီးဆက္လက္ေလာင္ႂကြမ္းျခင္းကို ကာကြယ္တားဆီးရန္အတြက္ သုံးပါတယ္။ ခဲ့သတၳဳကိုေတာ့ ေရဒီေရးရွင္းထြက္တာကို ကာကြယ္ဖို႔ရန္နဲ႔ ႐ြံနဲ႔သဲကိုေတာ့ ေရဒီယိုသတၱိႂကြပစၥည္းေတြ လြတ္ထြက္မသြားေအာင္အုပ္ထားဖို႔ ရည္႐ြယ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတြရွိခ်က္အရ ဒီပစၥည္းေတြဟာ ခ်ခ်င္တဲ့ေနရာေပၚကိုတည့္တည့္မတ္မတ္ မက်ပဲ မ်ားေသာ အားျဖင့္ မလိုတဲ့ေနရာေတြကိုပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိကုန္ေၾကာင္းေတြရတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ အပူကိုေအာင္းထားသလိုျဖစ္ေစပီး တပါတ္ ခန္႔အၾကာမွာ ေနာက္ထပ္ေပါက္ကြဲမႈ႔ကိုထပ္မံ ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္းေတြရွိရတယ္။
မေတာ္တဆမႈ႔ျဖစ္ပီး ၈ ရက္အၾကာမွာေတာ့၊ ေလာင္စာေခ်ာင္းေပ်ာ္ရည္ဟာ ေပါင္းဖိုေအာက္ခံ biological shield ကိုေဖါက္ထြက္ပီး ၾကမ္းခင္းေပၚမွာျပန္႔က်ဲ႕ကုန္တယ္။ ဒီလိုျပန္႔က်ဲ႕ကုန္တဲ့အတြက္ ေရဒီယိုသတၱိႂကြပစၥည္း ေတြပိုမိုထြက္ လာႏိုင္ပီး သူတို႔ကမွ ေရနဲ႔ထိေတြ႕ဓါတ္ျပဳ႕ကာေရဒီယိုသတၱိႂကြ အခိုးအေငြ႕ေတြ ထြက္ေပၚလာမည့္ အႏၲရာယ္ကို ျမင့္မားေစေၾကာင္းေတြ႕ရတယ္။ ေမလ ၉ ရက္ေန႔မွာေတာ့၊ ဂရက္ဖိုက္မီးကို ၿငိမ္းသတ္ႏိုင္လိုက္ပီး၊ ဒီေပါင္းဖို ကို လုံးဝ ဖုံးအုပ္ ရန္အတြက္ ကြန္ကရစ္အကာအရံကို စတင္တည္ေဆာက္တယ္။ တနည္းေျပာရရင္ ဓါတ္ေပါင္းဖိုကို ဂူသြင္းျမဳပ္ႏွံတယ္ေျပာရ မွာေပါ့။ ႐ိုး႐ိုးဂူသြင္းတာထက္ ပိုတာက၊ ဓါတ္ေပါင္းဖိုရဲ႕ ေအာက္ေျခကေန တူေျမာင္းတူးပီး ကြန္ကရစ္ခံလိုက္တယ္၊ ဒီနည္းအားျဖင့္ ေပါင္းဖိုကို ႐ိုး႐ိုးပိတ္လိုက္တာမဟုတ္ပဲ၊ ေပါင္းဖိုထဲက အရည္ေပ်ာ္ပ်က္စီးသြားတဲ့ သတၱဳေတြကို ေျမေအာက္ေရေတြ ထဲကိုေရာက္ရွိမသြားေအာင္ တားထားလိုက္တဲ့သေဘာေပါ့။ ဒီအလုပ္ကို လူေပါင္း ၄၀၀ နဲ႔ ၁၅ ရက္အတြင္းအပီး ျပဳ႕လုပ္ခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က စလို႔ ခ်ာႏိုဘိုင္း ဓါတ္ေပါင္းဖို ယူနစ္ ၄ ကို ယေန႔တိုင္ ပိတ္ထားလိုက္ပါေတာ့တယ္ဗ်ာ။
ကဲ ပီးပါပီ။ အားလုံးက်န္းမာ ႐ႊင္လန္းၾကပါေစဗ်ာ။
ကိုဆန္းေမာ္
